Düşünmek

ALLAHIN EMRİ DÜŞÜNMEK

İlkokul öğretmenim, tahtaya beyaz tebeşir ile “İNSAN nedir?” diye yazdı. Bize söz verdi. Herkes bir şeyler söyledi. Sonra tahtaya dönüp yine tebeşirle

İNSAN=HAYVAN+AKIL

yazdı. Sonra bize döndü ve “şimdi AKIL’ı eşitliğin öbür tarafına geçirelim”” dedi.

İNSAN-AKIL=HAYVAN

diye yazdı. Yaklaşık 50 yıl öncesini dün gibi hatırlıyorum. Aklını kullanmayan insanların hayvandan farkı olmayacağını bu formül beynimize kazımıştı.

Bununla birlikte, Allah’ın ilk emri, akıl sahiplerine “Oku” olmuştur.

Okuyup öğrenmek,

öğrenip düşünmek,

düşünüp doğru yola yönelmek…

Çeşitli ayetlerde yaklaşık 80 defa insanın düşünmesi üzerine emir vardır.

Bütün bunlar düşünmemiz gerektiğini emreden ayetler olduğu halde alın yazısı, kader ya da buna benzer kelimelerle insanın düşünmesine gerek olmadığına her şeyin olacağına varacağını ifade eden birçok inanış şekli vardır.

Bu inanış boyutları da özellikle Müslüman toplumlarını ve dolayısıyla ülkemizi kısa vadeli düşünen bir toplum olarak ortaya çıkarmaktadır. Kısa vadeli düşünen toplumlar ise uzun vadeli kararlar alamamakta, bugünü kurtarmaya daha çok yönelmektedir.

Bugün gerek lise öğrencilerimiz üniversite ve bölüm tercihlerinde gerekse üniversite öğrencilerimiz mesleki kariyer konusunda oldukça başarısız görülmektedir.

Tabii ki istenilen bölümler istenilen kariyer yolları zamanla değişebilir. Ancak UZUN VADELİ hedeflerin, işletmeler için stratejilerin hiç olmaması sadece düşünmenin bizler için lüks olmasındandır.

İşte sizlere aşağıda düşünmeyi emreden ayetler:

BAKARA SURESİ

…daima hatırlayın (düşünün), umulur ki korunursunuz.
…Allah ölüleri diriltir ve düşünesiniz diye size âyetlerini gösterir.
… yönlendirmesinde düşünen bir toplum için birçok deliller vardır.

2l9. …Allah size âyetleri böyle açıklar ki düşünesiniz.

…Dünya ve ahiret hakkında (lehinize olan davranışları düşünün ve ona göre hareket edin).
…Umulur ki öğüt alıp-düşünürler.
…Allah size işte böylece âyetlerini açıklar ki düşünüp hakikati anlayasınız.
…İşte düşünüp anlayasınız diye Allah size âyetleri açıklar.

AL-İ İMRAN SURESİ

…Siz hiç düşünmez misiniz?
…Eğer düşünüp anlıyorsanız, âyetlerimizi size açıklamış bulunuyoruz.
…derin düşünürler (ve şöyle derler:) Rabbimiz! Sen bunu boşuna yaratmadın…

NİSA SURESİ

Hâla Kur’an üzerinde gereği gibi düşünmeyecekler mi?….

EN’ÂM SURESİ

…Kör ile gören hiç bir olur mu? Hiç düşünmez misiniz?
…Hâla düşünüp ibret almıyor musunuz?

126….Biz, düşünüp öğüt alacak bir kavim için âyetleri ayrıntılı olarak açıkladık.

A’RAF SURESİ

…Her halde bundan düşünüp ibret alırsınız.
…Hâla (düşünüp) aklınız ermiyor mu?
…Kıssayı anlat; belki düşünürler.
…Düşünmediler mi ki, arkadaşlarında…
…hatırlayıp (düşünüp) hemen gerçeği görürler.

YUNUS SURESİ

…Hâla düşünmüyor musunuz!
…Hâla akıl erdiremiyor musunuz (düşünmüyor musunuz)?
…İşte iyi düşünecek kavimler için âyetlerimizi böyle açıklıyoruz.

HUD SURESİ

…Hâla düşünüp ibret almıyor musunuz?
…Düşünmüyor musunuz?

RA’D SURESİ

…Şüphesiz bütün bunlarda düşünen bir toplum için ibretler vardır.

HİCR SURESİ

İşte bunda düşünüp ibret alanlar için işaretler vardır.

İBRAHİM SURESİ

…akıl sahipleri iyice düşünüp öğüt alsınlar diye insanlara (gönderilmiş) bir bildiridir.

NAHL SURESİ

…İşte bunlarda düşünen bir toplum için büyük bir ibret vardır.
…Hâla düşünmüyor musunuz?
…düşünüp anlasınlar diye sana da bu Kur’an’ı indirdik.

69….Elbette bunda düşünen bir kavim için büyük bir ibret vardır.

…O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor.

İSRÂ SURESİ

Biz, onların düşünüp akıllarını başlarına toplamaları için…

MERYEM SURESİ
67. İnsan düşünmez mi ki, daha önce o hiçbir şey olmadığı halde biz kendisini yaratmışızdır?

HAC SURESİ
46. …Zira dolaşsalardı elbette düşünecek kalpleri ve işitecek kulakları olurdu… MÜ’MİNÛN SÛRESİ

Onlar bu sözü (Kur’an’ı) hiç düşünmediler mi?…
“Allah’a aittir” diyecekler. Öyle ise siz hiç düşünüp taşınmaz mısınız! de.

NUR SURESİ

1- …İçinde, umulur ki öğüt alıp düşünürsünüz diye apaçık ayetler indirdik.

…Bu sizin için daha iyidir; herhalde (bunu) düşünüp anlarsınız.
…İşte Allah, düşünüp anlayasınız diye size âyetleri böyle açıklar.

FURKAN SURESİ

50- Andolsun bunu, onların arasında öğüt alıp-düşünsünler diye çeşitli biçimlerde açıkladık. Ama insanların çoğu nankörlük edip ayak direttiler.

ŞUARA SURESİ
28. Musa devamla şunu söyledi: Şayet aklınızı kullanıp düşünürseniz…

NEML SURESİ

…Allah’tan başka bir tanrı mı var! Ne kadar da kıt düşünüyorsunuz!

KASAS SURESİ

…ola ki düşünüp öğüt alırlar.
Andolsun ki biz, düşünüp öğüt alsınlar diye, sözü birbiri ardınca yetiştirmişizdir

ANKEBÛT SURESİ

İşte biz, bu temsilleri insanlar için getiriyoruz; fakat onları ancak bilenler düşünüp anlayabilir.

RUM SURESİ

…muayyen bir süre için yarattığını hiç düşünmediler mi?…
…Doğrusu bunda, iyi düşünen bir kavim için ibretler vardır.
…İşte biz âyetlerimizi, aklını kullanarak düşünen bir kavim için böylece açıklıyoruz.

SECDE SURESİ

…Artık düşünüp öğüt almaz mısınız?

SEBE SURESİ

…teker teker ayağa kalkın, sonra da düşünün!…

FATIR SURESİ

…Size düşünecek kimsenin düşünebileceği kadar bir ömür vermedik mi?…

YASİN SURESİ

Şeytan sizden pek çok milleti kandırıp saptırdı. Hâla düşünüp akıl erdiremiyor musunuz?
Kime uzun ömür verirsek biz onun gelişmesini tersine çeviririz. Hiç düşünmüyorlar mı?

SAFFAT SURESİ

137-138 (Ey insanlar!) Siz onların yanlarından geçip gidiyorsunuz: sabahleyin. Ve geceleyin. Hâla düşünüp akıllanmayacak mısınız?
154-155 Ne oluyor size? Nasıl hükmediyorsunuz? Hiç düşünmüyor musunuz?

SAD SURESİ

(Resûlüm!) Sana bu mübarek Kitab’ı, âyetlerini düşünsünler ve aklı olanlar öğüt alsınlar diye indirdik.

ZÜMER SURESİ

…Şüphe yok ki, bunda iyi düşünecek bir kavim için ibretler vardır.

MÜ’MİN SURESİ

Size âyetlerini gösteren, sizin için gökten rızık indiren O’dur. Allah’a yönelenden başkası düşünüp ibret almaz.
Kör olanla gören, inanıp iyi amellerde bulunanla kötülük yapan bir olmaz. Ne kadar az düşünüyorsunuz!
…Umulur ki düşünürsünüz.

DUHAN SURESİ

58- Belki onlar öğüt alıp-düşünürler diye, Biz onu (Kur’an’ı), senin dilinle kolaylaştırdık.

CASİYE SURESİ

O, göklerde ve yerde ne varsa hepsini, kendi katından (bir lütfu olmak üzere) size boyun eğdirmiştir. Elbette bunda düşünen bir toplum için ibretler vardır.
…Hâla düşünüp ibret almayacak mısınız?

MUHAMMED SÛRESİ
24. Onlar Kur’an’ı düşünmüyorlar mı? Yoksa kalpleri kilitli mi?

ZARİYAT SURESİ

Her şeyden de çift çift yarattık ki, düşünüp öğüt alasınız.

KAMER SURESİ
15- Andolsun, Biz bunu bir ayet olarak bıraktık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı?

17- Andolsun Biz Kur’an’ı zikr (öğüt alıp düşünmek) için kolaylaştırdık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı?
22- Andolsun Biz Kur’an’ı zikr (öğüt alıp düşünmek) için kolaylaştırdık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı?

32- Andolsun Biz Kur’an’ı zikr (öğüt alıp düşünmek) için kolaylaştırdık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı?

40- Andolsun Biz Kur’an’ı zikr (öğüt alıp düşünmek) için kolaylaştırdık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı?

Andolsun biz, sizin benzerlerinizi hep helâk ettik. Düşünüp ibret alan yok mu?

VAKI’A SURESİ

Andolsun, ilk yaratılışı bildiniz. Düşünüp ibret almanız gerekmez mi?

HADİD SURESİ
17. Bilin ki Allah, ölümünden sonra yeryüzünü canlandırıyor. Düşünesiniz diye gerçekten, size âyetleri açıkladık.

HAŞR SURESİ

…Bu misalleri insanlara düşünsünler diye veriyoruz.

HAKKA SURESİ

Bir kâhin sözü de değildir (o). Ne de az düşünüyorsunuz!

Kaynak: Diyanet Vakfı Meali

DÜŞÜNMEK LÜKS OLMASIN…